Samuag
New member
Kan uyusmazlg Her insan kaltsal olarak ya Rh pozitif ya da negatiftir. Tum gebelere erken donemde kan grubu ve Rh etmeni tayini yaplr. Rh(+) ise (%85'i oyledir) ya da hem esi hem kendisi Rh(-) ise sorun yoktur. Ama kendisi Rh(-), esi Rh(+) ise gebe kadn Rh uyusmazlg sorununa adaydr. Gebeligi dikkatle, tbbi gozetim altnda izlenmelidir. Bu ilk gebeliginizse, bebeginiz icin hemen hic tehlike yoktur. Sorun, Rh etmenini babasndan kaltmla alms bebegin dogumu srasnda (dusuk ya da kurtaj srasnda da olabilir) Rh(+) kann, Rh(-) olan annenin dolasm sistemine girmesiyle baslar. Annenin bagsklk sistemi bu "yabanc" maddeye kars antikor olusturur. Bu antikorlar bir baska Rh(+) bebege gebe kalana dek zararszdr. Boyle bir durumda antikorlar plasentay gecerek bebegin alyuvarlarna saldrrlar ve bebekte, annenin antikor duzeyi dusukse hafif, yuksekse ciddi kanszlga yol acarlar. Ilk gebelikte bu antikorlar cok nadir durumlarda olusur, bunun icin plasentadan bebegin kannn geriye dogru annenin kan dolasmna girmesi gerekir. Gunumuzde Rh uyusmazlgnda bebegi korumann yolu, Rh antikorlar olusumunu onlemektir. 28.haftada kannda antikor olmayan Rh(-) anne adayna bir doz Rh immunglobulin verilir. Bebek Rh(+) ise, ikinci doz dogumdan 72 saat sonra verilir. Testler gebe kadnda daha onceden Rh antikorlar gelistigini gosteriyorsa bebegin kan grubunu belirlemek icin amniyosentez yaplabilir. Bebek Rh(+) ise, yani anneyle uyusmuyorsa annedeki antikor duzeyleri duzenli olarak olculur. Duzeyleri tehlikeli olcude yukselirse, bebegin durumunu degerlendirmek icin testler yaplr. Bebegin durumu tehlikedeyse, Rh(-) kan nakli gerekebilir. Rh uyusmazlg cidiyse ki nadirdir (%1), bebek rahim icindeyken kan nakli yaplr. Cogunlukla dogumdan hemen sonraya dek beklenebilir. Hafif olgularda antikor duzeyi dusuktur ve kan nakli gerekmez. Ama hekimin dogumdan sonra gerekli olma olaslgna kars hazrlkl olmas gerekir. Etki Mekanizmas Rh uygunsuzlugu varlgnda (anne (-) baba (+) eger bebek de pozitif ise dogum esnasnda anne kan ile bebegin kan temas eder ve anne kanna Rh faktoru gecer. Anne buna anti Rh ureterek cevap verir. Bir sonraki bebek eger Rh (+) olur ise anne kanndaki bu anti Rh lar bebege gecer ve bebegin kannda cokelmelere neden olur. Baz durumlarda anne ve bebek kan dogumdan once de temas edebilir. Bu durumlar Amniyosentez Dusuk Gebelik srasnda fazla miktarda kanamalardr Bazen Rh(-) bir kadna hata ile Rh(+) kan verilebilir. Bu durumda ortada gebelik yokken bile kadnn kannda anti-Rh antikorlar bulunabilir ve ilk bebek uygunsuzluktan etkilenebilir. Belirtiler Kan uyusmazlgnda eger bebek etkilenmis ise anneden gecen anti-Rh lar bebegin kan hucrelerinin parcalanmasna ve cokelmesine neden olur. Bu durumda bebekte kanszlk yani anemi gorulur. Buna bagl olarak ultrasonda bebekte hidrops ad verilen durum tespit edilir. Bebekteki anemi sonucu kalp yetmezligi ve vucut bosluklarnda biriken sv hidrops tablosunun nedenidir. Hastalgn siddetine ve yok edilen kan hucrelerinin miktarna bagl olarak bebekte anne karnnda olum de dahil olmak uzere her turlu distres belirtisi gorulur. Teshis Kan uyusmazlgnn teshisi icin hem anne hem de baba adaynn kan grubunun bilinmesi onemlidir. Eger anne Rh (+) ise babann kan grubu onemini yitirir. Gebelik takibi esnasnda annenin kannda normalde olmamas gereken anti-Rh aranr. Bu teste indirek coombs ad verilir. Dogum sonras bebekte anneden gecen antikorlarn aranmasna ise direk coombs testi ad verilir. Bebegin kan uyusmazlgndan etkilenip etkilenmedigini anlamak icin ayrca kordosentez de yaplabilir. Tedavi Kan uyusmazlgnda amac annenin Rh pozitiflere kars antikor olusturmasn engellemektir. Bu nedenle kan grubu Rh(-) esi Rh (+) olan gebelere 28. haftada anti-D ignesi yaplmaldr. Bu ilaclara halk arasnda uyusmazlk ignesi ad verilir. Dogumdan sonra bebegin kan grubu pozitif ise ilk 72 saat icinde yeniden anti-D yaplmaldr. Benzer sekilde dusuk, ds gebelik, kurtaj gibi durumlarda da mudahaleden hemen sonra anti-D yaplmaldr. Tansal amacl girisimler olan amniyosentez, kordosentez, CVS gibi islemleri takiben anti-D yaplmas gebeligin saglkl devam acsndan son derece onemlidir. Kan nakli Bazen Rh(-) bir kadna hata ile Rh(+) kan verilebilir. Bu durumda ortada gebelik yokken bile kadnn kannda anti-Rh antikorlar bulunabilir ve ilk bebek uygunsuzluktan etkilenebilir. Belirtiler Kan uyusmazlgnda eger bebek etkilenmis ise anneden gecen anti-Rh lar bebegin kan hucrelerinin parcalanmasna ve cokelmesine neden olur. Bu durumda bebekte kanszlk yani anemi gorulur. Buna bagl olarak ultrasonda bebekte hidrops ad verilen durum tespit edilir. Bebekteki anemi sonucu kalp yetmezligi ve vucut bosluklarnda biriken sv hidrops tablosunun nedenidir. Hastalgn siddetine ve yok edilen kan hucrelerinin miktarna bagl olarak bebekte anne karnnda olum de dahil olmak uzere her turlu distres belirtisi gorulur. Teshis Kan uyusmazlgnn teshisi icin hem anne hem de baba adaynn kan grubunun bilinmesi onemlidir. Eger anne Rh (+) ise babann kan grubu onemini yitirir. Gebelik takibi esnasnda annenin kannda normalde olmamas gereken anti-Rh aranr. Bu teste indirek coombs ad verilir. Dogum sonras bebekte anneden gecen antikorlarn aranmasna ise direk coombs testi ad verilir. Bebegin kan uyusmazlgndan etkilenip etkilenmedigini anlamak icin ayrca kordosentez de yaplabilir. Tedavi Kan uyusmazlgnda amac annenin Rh pozitiflere kars antikor olusturmasn engellemektir. Bu nedenle kan grubu Rh(-) esi Rh (+) olan gebelere 28. haftada anti-D ignesi yaplmaldr. Bu ilaclara halk arasnda uyusmazlk ignesi ad verilir. Dogumdan sonra bebegin kan grubu pozitif ise ilk 72 saat icinde yeniden anti-D yaplmaldr. Benzer sekilde dusuk, ds gebelik, kurtaj gibi durumlarda da mudahaleden hemen sonra anti-D yaplmaldr. Tansal amacl girisimler olan amniyosentez, kordosentez, CVS gibi islemleri takiben anti-D yaplmas gebeligin saglkl devam acsndan son derece onemlidir. Kan nakli Kan nakli