İstanbul’da sivrisinek ısırıkları niçiniyle hastanelere başvuran sayısı son vakit içinderda artış gösterdi. Şişlik, yara, kaşıntı üzere şikayetlerle gelenler niçiniyle Sıhhat Bakanlığı, sivrisineklere karşı ‘rehber’ hazırladı.
Bakanlığın hazırladığı rehberdeki ikazlar şöyle:
KAPALI KIYAFETLER TERCİH EDİLMELİ
Sivrisinek sokmasından korunmak için uzun kollu gömlek ve pantolon gibi
vücutta açık yer kalmayacak biçimde mümkün olduğunca kapalı kıyafetlerin
giyilmesi tercih edilmelidir.
SİNEKLİK KULLANILMALI
Konaklamak ve dinlenmek emeliyle kliması olan kapalı yerlerde yahut kapı ve
pencerelerinde sineklik olan yerlerde kalınmalıdır. Şayet dışarıda kalınıyorsa
cibinlik kullanılması önerilmektedir.
SİVRİSİNEK KOVUCU KULLANILMALI
Gebe ve emzirenlerde güvenliği kanıtlanmış, T.C. Sıhhat Bakanlığı’ndan
ruhsatlı ve onaylı repellentler (sivrisinek kovucular) kullanılmalıdır. Bu eserler, kesinlikle kullanma talimatı doğrultusunda uygulanmalıdır.
ÇOCUKLAR İÇİN REPELLENT KULLANILMALI
2 aydan küçük çocuklarda repellentler kullanılmamalıdır. Çocukların elleri, gözleri ve ağızları ile ciltteki kesilere repellent uygulanmamasına dikkat edilmelidir. Yetişkinler repellenti kendi ellerine sıktıktan daha sonra ellerini sürerek çocukların yüzlerine uygulamalıdırlar. Bebek ve çocuklara da kollarını ve bacaklarını örten giysiler giydirilmelidir. Bebeklerin ve çocukların korunması emeliyle bebek otomobilleri ve taşımak hedefiyle kullanılan araçlarda sivrisineklerden korunmayı sağlayıcı tedbirler
alınmalıdır.
HAVUZLARIN ÜSTÜ KAPATILMALI
Sonbaharda havuzlar artık kullanılmadığında üstü bir örtü ile kapatılmalıdır.
İçlerinde su birikmesi engellenmeli ya da suları büsbütün boşaltılıp sifonları açık bırakılmalıdır.
BAHÇEDEKİ SU BİRİKİNTİLERİNE DİKKAT EDİLMELİ
Bahçe civarında kalıcı su birikintilerinin olmamasına dikkat edilmelidir (havuz, kovalar, çeşme yalakları vb.). Mevcut olanların suyu 2-3 günde bir değiştirilmelidir. Zira sivrisinekler küçük ölçüdeki sakin su birikintilerine bile yumurta bırakırlar. Bırakılan yarım kova sudan binlerce sivrisinek çıkabilir. İçinde su birikebilecek kapların ağzı kapalı tutulmalı, zıt çevrilmeli yahut imha edilmelidir. Suyu boşaltılan kapların iç yüzeyleri bir fırça ile temizlenmelidir.
YAĞMUR OLUKLARINDA BİRİKEN SULAR BOŞALTILMALI
Çatı oluklarındaki su birikintileri boşaltılmalı, içlerinde su birikerek vektör üreme alanları oluşturmaları niçiniyle atık lastiklerin bertarafı yahut uygun istiflenmesi sağlanmalıdır.
FOSEPTİK ÇUKURLARI KAPATILMALI
Foseptik çukurları sıkı sıkıya kapalı tutulmalıdır. Sinekler fazlaca küçük oldukları için en ufak bir delikten dahi içeri girerek buradaki sıcak ve korunmuş ortamda üreyebilirler. Havalandırma borularının üzerine tül geçirip sıkıca bağlanabilir.
AHIR VE KÜMESLERİN BAKIMI İHMAL EDİLMEMELİ
Ahır ve kümesler denetim edilmelidir. Ergin sivrisinekler gündüzleri ahır ve
kümeslerde dinlendikleri ve kışı da ahırlarda, boş binaların kuytu köşelerinde
geçirdiklerinden ahır ve kümesler denetim edilmelidir.
SARI RENKLİ AMPUL TERCİH EDİLMELİ
Sivrisinekler üzerine itici bir tesiri olması sebebiyle konutlarda ve teraslarda sarı renkli ampuller kullanılabilir.
RİSKLİ ÜLKELERE SEYAHATTE DİKKAT EDİLMELİ
Riskli ülke/bölge seyahat dönüşünde ani başlayan, ateş, baş ağrısı, kas ağrısı,
halsizlik, iştahsızlık, lenf bezlerinde şişlik, bulantı-kusma, cilt döküntüsü
şikâyetlerin görülmesi halinde bir sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır. Muayene sırasında tabibe seyahat hakkında kesinlikle bilgi verilmelidir.
Bakanlığın hazırladığı rehberdeki ikazlar şöyle:
KAPALI KIYAFETLER TERCİH EDİLMELİ
Sivrisinek sokmasından korunmak için uzun kollu gömlek ve pantolon gibi
vücutta açık yer kalmayacak biçimde mümkün olduğunca kapalı kıyafetlerin
giyilmesi tercih edilmelidir.
SİNEKLİK KULLANILMALI
Konaklamak ve dinlenmek emeliyle kliması olan kapalı yerlerde yahut kapı ve
pencerelerinde sineklik olan yerlerde kalınmalıdır. Şayet dışarıda kalınıyorsa
cibinlik kullanılması önerilmektedir.
SİVRİSİNEK KOVUCU KULLANILMALI
Gebe ve emzirenlerde güvenliği kanıtlanmış, T.C. Sıhhat Bakanlığı’ndan
ruhsatlı ve onaylı repellentler (sivrisinek kovucular) kullanılmalıdır. Bu eserler, kesinlikle kullanma talimatı doğrultusunda uygulanmalıdır.
ÇOCUKLAR İÇİN REPELLENT KULLANILMALI
2 aydan küçük çocuklarda repellentler kullanılmamalıdır. Çocukların elleri, gözleri ve ağızları ile ciltteki kesilere repellent uygulanmamasına dikkat edilmelidir. Yetişkinler repellenti kendi ellerine sıktıktan daha sonra ellerini sürerek çocukların yüzlerine uygulamalıdırlar. Bebek ve çocuklara da kollarını ve bacaklarını örten giysiler giydirilmelidir. Bebeklerin ve çocukların korunması emeliyle bebek otomobilleri ve taşımak hedefiyle kullanılan araçlarda sivrisineklerden korunmayı sağlayıcı tedbirler
alınmalıdır.
HAVUZLARIN ÜSTÜ KAPATILMALI
Sonbaharda havuzlar artık kullanılmadığında üstü bir örtü ile kapatılmalıdır.
İçlerinde su birikmesi engellenmeli ya da suları büsbütün boşaltılıp sifonları açık bırakılmalıdır.
BAHÇEDEKİ SU BİRİKİNTİLERİNE DİKKAT EDİLMELİ
Bahçe civarında kalıcı su birikintilerinin olmamasına dikkat edilmelidir (havuz, kovalar, çeşme yalakları vb.). Mevcut olanların suyu 2-3 günde bir değiştirilmelidir. Zira sivrisinekler küçük ölçüdeki sakin su birikintilerine bile yumurta bırakırlar. Bırakılan yarım kova sudan binlerce sivrisinek çıkabilir. İçinde su birikebilecek kapların ağzı kapalı tutulmalı, zıt çevrilmeli yahut imha edilmelidir. Suyu boşaltılan kapların iç yüzeyleri bir fırça ile temizlenmelidir.
YAĞMUR OLUKLARINDA BİRİKEN SULAR BOŞALTILMALI
Çatı oluklarındaki su birikintileri boşaltılmalı, içlerinde su birikerek vektör üreme alanları oluşturmaları niçiniyle atık lastiklerin bertarafı yahut uygun istiflenmesi sağlanmalıdır.
FOSEPTİK ÇUKURLARI KAPATILMALI
Foseptik çukurları sıkı sıkıya kapalı tutulmalıdır. Sinekler fazlaca küçük oldukları için en ufak bir delikten dahi içeri girerek buradaki sıcak ve korunmuş ortamda üreyebilirler. Havalandırma borularının üzerine tül geçirip sıkıca bağlanabilir.
AHIR VE KÜMESLERİN BAKIMI İHMAL EDİLMEMELİ
Ahır ve kümesler denetim edilmelidir. Ergin sivrisinekler gündüzleri ahır ve
kümeslerde dinlendikleri ve kışı da ahırlarda, boş binaların kuytu köşelerinde
geçirdiklerinden ahır ve kümesler denetim edilmelidir.
SARI RENKLİ AMPUL TERCİH EDİLMELİ
Sivrisinekler üzerine itici bir tesiri olması sebebiyle konutlarda ve teraslarda sarı renkli ampuller kullanılabilir.
RİSKLİ ÜLKELERE SEYAHATTE DİKKAT EDİLMELİ
Riskli ülke/bölge seyahat dönüşünde ani başlayan, ateş, baş ağrısı, kas ağrısı,
halsizlik, iştahsızlık, lenf bezlerinde şişlik, bulantı-kusma, cilt döküntüsü
şikâyetlerin görülmesi halinde bir sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır. Muayene sırasında tabibe seyahat hakkında kesinlikle bilgi verilmelidir.