1-Tansiyon ya da kan basıncı, kalbin kanı pompalarken damar cidarında oluşturduğu basınçtır ve mm cıva (Hg) olarak tabir edilir. Bu basıncın istenilen bedellerin üzerinde olması durumu ise hipertansiyon olarak tanımlanır.
Kan basıncı sistolik (halk içinde büyük tansiyon) ya da kalbin kanı pompalarken oluşturduğu basınç ve diastolik (halk içinde küçük tansiyon) ya da kalbin kan pompalamaya orta verdiği devirdeki basınç olarak iki farklı pahadan oluşur. Olağan kan basıncı pahaları sırasıyla sistolik için en epeyce 130 mm Hg, diastolik için ise en epeyce 85 mm Hg olmalıdır, bu pahalar olağan kan basıncı kıymetleridir. Sonda olağan kıymetler ise sistolik kan basıncı için 130-139 mm Hg, diastolik kan basıncı içi ise 85-89 mm Hg dır. Hipertansiyon sonu ise sistolik kan basıncı için 140 mm Hg, diastolik kan basıncı için ise 90 mm Hg dır.
2-Hipertansiyon tedavi edilebilir mi?
Evet edilebilir. Fakat hipertansiyon tedavisi ömürboyudur, tedavide kullanılan ilaçlarla kan basıncı olağan sonlara düşer, lakin tedavi kesilirse kan basıncı bir daha eski kıymetlerine ulaşacaktır, bu niçinle tedaviye orta verilmemelidir, en az yılda bir kere doktora denetime gidilmelidir.
Birtakım özel durumlarda hipertansiyon bir böbrek hastalığına yahut hormon artışına bağlı olabilir, bu durumlarda böbrek hastalığının yahut hormonal bozukluğun tedavisi ile kan basıncı düzelebilir yahut en azından daha az sayıda ilaçla daha rahat denetim edilebilir hale gelebilir.
3-Hipertansiyonun ne üzere ziyanları vardır?
Hipertansiyon beyin kanaması ve felç, beğenilen görme kaybı, kalpte kalp yetmezliği ve kalp krizi, böbreklerde böbrek yetmezliği, bütün damarlarda da daralmalara niye olabilir. Kan basıncı kıymetleri olağan hudutlarda tutulursa hipertansiyon hastaları bu sayılan hastalıklardan korunurlar.
4-Hipertansiyonda kullanılan ilaçlar alışkanlık yapar mı?
Hayır yapmaz, lakin yaş ilerledikçe azalan damar elastikiyeti niçiniyle kan basıncı denetimi için alınan ilaç sayısı ya da dozu az gelebilir, bu durumda yeni ilaç eklenmesi yahut kullanılan ilacın dozunun artırılması gerekebilir. Her ilaç kümesinin kendine has kimi yan tesirleri vardır, hekiminize bu yan tesirlerin neler olduğunu sorunuz.
5-Bir yakınımın da hipertansiyonu var benim kullandığım ilacı ona da verebilir miyim?
Hayır, mutlaka bu biçimde bir davranışta bulunmayınız, bulunanları da ikazınız. Sizin için uygun olan bir ilaç bir oburu için ömrü tehdit edebilecek boyutta ziyanlı olabilir, bu niçinle yakınınızın bir doktora başvurmasını teklifiniz.
6-Hipertansiyon sık görülen bir hastalık mıdır?
Evet, toplumun %20’sinde hipertansiyon vardır, bu oran 45-54 yaş kümesinde yaklaşık %40, 55-64 yaş kümesinde ise yaklaşık %50’dir. Bu niçinle toplumun her yaş kümesinden bireyler yılda en az bir sefer tansiyonlarını denetim ettirmelidirler.
7-Tedavide önerilen ilaçları ne vakit almalıyım?
Bu mevzuyu bilhassa hekiminize sorunuz, lakin genel olarak tansiyon ilaçları sabah kalkınca çabucak alınır. Özel birtakım durumlarda hastaların kan basıncı gece beklendiği biçimde gündüze kıyasla daha düşük olmayabilir, bu durumda hekiminizin da teklifiyle ilaç(lar) akşam da alınabilir.
8-Kan basıncımı kendim ölçebilir miyim?
Evet ölçebilirsiniz, lakin kan basıncının nasıl ölçüleceği konusunda kâfi bilgiyi bir tabip yahut eğitim programından öğrenmeye çalışınız. Elektronik bilek ve koldan kan basıncı alan aletler de kullanılabilir, lakin bu aletlerin güvenilirliğini anlamak emeli ile cıvalı bir tansiyon aleti ile alıanan bedellerle karşılaştırmasının yapılması uygun olur. En yanlışsız sonuç veren alet cıvalı ölçüm aygıtlarıdır.
9-Kan basıncımı ölçerken nelere dikkat etmeliyim?
Kan basıncı ölçülmedilk evvel en az 5 dakika dinlenmelisiniz, son yarım saat ortasında kafeinli içecekler yahut sigara içmemiş olmalısınız. Tansiyon aletiniz kolunuzun etrafını ve uzunluğunu kâfi olarak sarmalıdır, dinleme aygıtını (stetoskop) tansiyon aletinin manşonu altına sokmamalısınız.
10-Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar böbrek ve karaciğer bozukluğu yapar mı, cinsel işlevleri tesirler mi?
Her ilacın kendine has yan tesirleri olabilir, sizin kullandığınız ilaçların yan tesirleri konusundaki ayrıntıları de hekiminize sorunuz, lakin genel olarak söylemek gerekirse, tedaviden elde edilecek yarar ilacın ziyanından daha fazladır, bu niçinledir ki hipertansiyon tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Kan basıncı sistolik (halk içinde büyük tansiyon) ya da kalbin kanı pompalarken oluşturduğu basınç ve diastolik (halk içinde küçük tansiyon) ya da kalbin kan pompalamaya orta verdiği devirdeki basınç olarak iki farklı pahadan oluşur. Olağan kan basıncı pahaları sırasıyla sistolik için en epeyce 130 mm Hg, diastolik için ise en epeyce 85 mm Hg olmalıdır, bu pahalar olağan kan basıncı kıymetleridir. Sonda olağan kıymetler ise sistolik kan basıncı için 130-139 mm Hg, diastolik kan basıncı içi ise 85-89 mm Hg dır. Hipertansiyon sonu ise sistolik kan basıncı için 140 mm Hg, diastolik kan basıncı için ise 90 mm Hg dır.
2-Hipertansiyon tedavi edilebilir mi?
Evet edilebilir. Fakat hipertansiyon tedavisi ömürboyudur, tedavide kullanılan ilaçlarla kan basıncı olağan sonlara düşer, lakin tedavi kesilirse kan basıncı bir daha eski kıymetlerine ulaşacaktır, bu niçinle tedaviye orta verilmemelidir, en az yılda bir kere doktora denetime gidilmelidir.
Birtakım özel durumlarda hipertansiyon bir böbrek hastalığına yahut hormon artışına bağlı olabilir, bu durumlarda böbrek hastalığının yahut hormonal bozukluğun tedavisi ile kan basıncı düzelebilir yahut en azından daha az sayıda ilaçla daha rahat denetim edilebilir hale gelebilir.
3-Hipertansiyonun ne üzere ziyanları vardır?
Hipertansiyon beyin kanaması ve felç, beğenilen görme kaybı, kalpte kalp yetmezliği ve kalp krizi, böbreklerde böbrek yetmezliği, bütün damarlarda da daralmalara niye olabilir. Kan basıncı kıymetleri olağan hudutlarda tutulursa hipertansiyon hastaları bu sayılan hastalıklardan korunurlar.
4-Hipertansiyonda kullanılan ilaçlar alışkanlık yapar mı?
Hayır yapmaz, lakin yaş ilerledikçe azalan damar elastikiyeti niçiniyle kan basıncı denetimi için alınan ilaç sayısı ya da dozu az gelebilir, bu durumda yeni ilaç eklenmesi yahut kullanılan ilacın dozunun artırılması gerekebilir. Her ilaç kümesinin kendine has kimi yan tesirleri vardır, hekiminize bu yan tesirlerin neler olduğunu sorunuz.
5-Bir yakınımın da hipertansiyonu var benim kullandığım ilacı ona da verebilir miyim?
Hayır, mutlaka bu biçimde bir davranışta bulunmayınız, bulunanları da ikazınız. Sizin için uygun olan bir ilaç bir oburu için ömrü tehdit edebilecek boyutta ziyanlı olabilir, bu niçinle yakınınızın bir doktora başvurmasını teklifiniz.
6-Hipertansiyon sık görülen bir hastalık mıdır?
Evet, toplumun %20’sinde hipertansiyon vardır, bu oran 45-54 yaş kümesinde yaklaşık %40, 55-64 yaş kümesinde ise yaklaşık %50’dir. Bu niçinle toplumun her yaş kümesinden bireyler yılda en az bir sefer tansiyonlarını denetim ettirmelidirler.
7-Tedavide önerilen ilaçları ne vakit almalıyım?
Bu mevzuyu bilhassa hekiminize sorunuz, lakin genel olarak tansiyon ilaçları sabah kalkınca çabucak alınır. Özel birtakım durumlarda hastaların kan basıncı gece beklendiği biçimde gündüze kıyasla daha düşük olmayabilir, bu durumda hekiminizin da teklifiyle ilaç(lar) akşam da alınabilir.
8-Kan basıncımı kendim ölçebilir miyim?
Evet ölçebilirsiniz, lakin kan basıncının nasıl ölçüleceği konusunda kâfi bilgiyi bir tabip yahut eğitim programından öğrenmeye çalışınız. Elektronik bilek ve koldan kan basıncı alan aletler de kullanılabilir, lakin bu aletlerin güvenilirliğini anlamak emeli ile cıvalı bir tansiyon aleti ile alıanan bedellerle karşılaştırmasının yapılması uygun olur. En yanlışsız sonuç veren alet cıvalı ölçüm aygıtlarıdır.
9-Kan basıncımı ölçerken nelere dikkat etmeliyim?
Kan basıncı ölçülmedilk evvel en az 5 dakika dinlenmelisiniz, son yarım saat ortasında kafeinli içecekler yahut sigara içmemiş olmalısınız. Tansiyon aletiniz kolunuzun etrafını ve uzunluğunu kâfi olarak sarmalıdır, dinleme aygıtını (stetoskop) tansiyon aletinin manşonu altına sokmamalısınız.
10-Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar böbrek ve karaciğer bozukluğu yapar mı, cinsel işlevleri tesirler mi?
Her ilacın kendine has yan tesirleri olabilir, sizin kullandığınız ilaçların yan tesirleri konusundaki ayrıntıları de hekiminize sorunuz, lakin genel olarak söylemek gerekirse, tedaviden elde edilecek yarar ilacın ziyanından daha fazladır, bu niçinledir ki hipertansiyon tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.