Hematüri: İdrarda kan görülmesi

Bilgin

Global Mod
Global Mod
İdrarda kan görülmesi her vakit her türlü kanamalı durum üzere büyük telaş sebebidir. Görülen kan kimi vakit idrarın rengini kola üzere koyu kırmızı –kahverengi renk alarak daha fazla heyecan uyandırabilir. Bu koyu renk kanamanın ölçüsü ile ilgili değildir. Şayet kanama üriner sistemin üst kısımlarından yani böbreklerden geliyorsa bu biçimde bir renk alabilir. Aslında epey az kanama dahi bu bölgeden olunca bu biçimde koyu renkte idrar formunda görünebilir. Mamafih bu cins idrar görünümleri sarılık, porfüri, raptomyoliz üzere idrarı boyayan diğer pigmentlerin atılımı esnasında da olabilir ve sıradan bir idrar tetkiki fazlaca sefer eksiksiz bir ayırıcı teşhis aracı olacaktır. İdrar yollarının aşağı bölümlerinden yani mesane ve üratra dediğimiz son idrar yolu modülünden olursa kırmızı kan halinde olabilir ve bu kanlı idrar pıhtı içerebilir ve bu pıhtılar idrar yapma esnasında idrar yanması sık idrara çıkmak halinde kendini gösterebilir. bir daha bayanlarda görülebilen kıymetsiz bir hastalık olan hemorajik sistit yani kanlı mesane iltihabını akla getirir lakin bu biçimde bir idrar yapma ile ilgili yakınma pıhtı atılılımı sebebi ile de olabilir ve ardında mesane içerisinde kanayan bir lezyon ya da üreter (mesane ile böbrekler içindeki kanal) alt uç taşının belirtisi de olabilir. kimi vakit de bayanlarda çabucak idrar çıkımındaki lezyonlara bağlı olarak külota bulaşan kan biçiminde karşımıza çıkabilir bir vajinal kanama ile karışabilir. Prostat ile kanamalar daha fazlaca kanlı meni ile birlikte olsa da seyrek olarak idrarda kan halinde de olabilir. Bütün bu görünür kan haricinde kimi vakit niçinli yapılan yani bir taş tümör ön teşhisiyle yapılan idrar tetkikinde yahut rutin manada yapılan idrar tetkikinde rastlantısal olarak saptanan mikroskobik kanamlar da gözle görünen kanamalar kadar ehemmiyet arzeder. Çabucak şunu belitmeliyim ki idrardaki kanın ölçüsü mutlaka değerli değildir. Çok az bir kanama yaşamsal bir hastalığın belirtisi olabileceği üzere aşikar görünen şiddetli bir kanama kıymetsiz bir hastalığın belirtisi olabilir. ötürüsıyla idrarda ister mikroskobik olsun, ister makroskopik görünür kan olsun her vakit sebebi araştırılması gereken bir durumdur.

niçinlerini sıralarsak tahminen bir A4 sayfasını kaplayacak kadar niye sıralanabilir. Burada da şunu altını çizerek belirtmeliyim ki tabipler iki küme niye üzerinde ağırlaşırlar. Birinci küme her vakit idrar yollarının rastgele bir noktasında var olan ve kanayan uygun huylu ya da berbat huylu tömörlerdir. İdrar yollarının güzel huylu tümörlerinin kesinlikle makûs huylu olup olmadığı ortaya konmalıdır zira idrar yollarının makus huylu tümörleri erken teşhisle şifa bulur. Hematüri niçiniyle çoğunlukla erken teşhis da mümkün olur. Ayrıyeten bir kısım yeterli huylu tümörler berbat huylu tümöre değişme potansiyelindedir. Bu tümörler mesane , idrar yolu kanallarında ve böbreklerin idrar toplayan pelvis kısmını kaplayan epitel dokusundan yahut böbrek hücrelerinden böbreklerin parankim dediğimiz süzen kısmandan kaynaklanır. Her iki kanser çeşidi de operasyonla tedavi edilir ve erken evrede öbür bir radyoterapi yahut kemoterapi gerektirmezler. Bu hastalıklar ultrason (USG), bilgisayarlı tomgrafi (BT) yahut Manyetik rezonans (MRI) üzere görüntüleme teknikleri ile ve/veya mesane tümörünün ekarte edilmesinde altın standart sistoskopi dediğimiz mesane endoskopisi ile basitçe tanısı konabilir.

İkinci küme değerli hematüri niçinleri ise böbreklerin parnkimlerinin hayli kere bağışıklık sistemi ile ilgili (otoimmun) iltihabi hastalıklarıdır ki biz bunlara glomerulonefrit yahut özetlemek gerekirse nefrit diyoruz. Glomerülonefritler kıymetlidir zira kimi vakit geç kalma kimi vakit de tabiatı gereği ilerleyen tedavi edilemeyen bir nefrit son devir böbrek hastalığı dediğimiz diyaliz yahut böbrek nakli gerektiren bir noktaya kişiyi getirebilir. Bu durumda en kritik bulgu hematüriye eşlik eden protein kaçağıdır (Proteinüri) . Bilhassa de bu proteinürinin günlük ölçüsü değer arz eder . Teşhis için de epey sefer böbrekten iğne biyopsisi yapılması gerekir. Saptanan glomerulonefritin cinsine göre de bir tedavi uygulanır. Bu tedavilerin takibinde de hematürinin kaybolması fazlaca kere mümkün olmaz lakin proteinürinin günlük ölçüsünde azalma yahut kaybolma hastalığın denetim altına alındığını gösterir.

Bu iki küme hastalığın haricinde en sık görülen niye taşlarıdır. Taşlar çabucak hep epey defa şiddetli kıvrandırıcı kolik yahut daha az oranda künt böğür ağrıları ile beraberdir ve taşın yerine göre idrar yanması sık idrara gitme yakınmalarına niye olabilirler. Klinik ön teşhis daha sonrası USG BT üzere görüntüleme biçimleriyle tanısı konabilir ve duruma göre tedavi edilirler. Böbreklerin kistik hastalıkları ki ailesel polikistik böbrek hastalığı haricinde kıymetsiz hastalıklardır. Bunlar USG ile bile kolaylıkla tanış konabilir PKBH da aslına bakarsan aile hikayesi hayli sefer vardır. Metabolizma hastalığı olarak çok kalsiyum atılımı, ince bazal membran hastalığı üzere düzgün huylu pek hayli niye kelam konusudur.Bunların birden fazla daha evvel bahsetmiş olduğum ve üzerinde kıymetle durduğum hastalıklar ekarte edildikten daha sonra aramaya bile değmeyecek hastalıklardır. . Bu ortada birtakım ilaçların hematüri yapabileceğini belirtelim kimi kanama eğilimi hastalıklarının (pıhtılaşma faktör eksikliği ) bizde pek görülmeyen paraziter hastalıklarda hematürinin görülebilir olduğunu taban not olarak ekleyelim.