Binary Decimal Ne Demek ?

Melis

New member
Binary Decimal Nedir?

Binary Decimal, Türkçeye "İkili Ondalık" olarak çevrilebilecek bir terimdir ve iki farklı sayı sisteminin birleşimini ifade eder. Bu terim, genellikle bilgisayar bilimleri ve dijital elektronik alanlarında kullanılır. Binary (ikili) sayı sistemi, sadece iki rakamdan oluşan bir sistemdir: 0 ve 1. Decimal (ondalık) sayı sistemi ise 10 rakamdan oluşan, günlük hayatta kullandığımız sayı sistemidir: 0'dan 9'a kadar olan rakamlar.

Binary Decimal, her iki sayı sisteminin avantajlarını birleştiren bir yaklaşımdır. Bu yazıda Binary Decimal’in ne olduğu, nasıl kullanıldığı ve ne gibi avantajlar sunduğu detaylı olarak ele alınacaktır.

Binary ve Decimal Sistemleri Arasındaki Farklar

Binary ve Decimal sayı sistemlerinin temel farkı, kullanılan rakam sayılarında yatmaktadır. Decimal sisteminde 10 rakam (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9) bulunurken, Binary sisteminde sadece 2 rakam (0 ve 1) kullanılır.

Binary sistem, bilgisayarların ve dijital cihazların temel çalışma mantığının da dayandığı sistemdir. Çünkü dijital elektronik devreler, yalnızca iki durumu (açık ve kapalı, 1 ve 0) tanıyabilir. Bu nedenle, tüm bilgisayar verileri ve hesaplamalar ikili sayı sistemi üzerinden gerçekleştirilir.

Decimal sistem ise daha geniş bir rakam yelpazesi sunduğu için insanlar tarafından günlük yaşamda daha kolay anlaşılır ve kullanılır. 10'luk tabandaki bu sistem, sayıların büyüklükleri konusunda daha fazla esneklik sağlar.

Binary Decimal Ne Anlama Gelir?

Binary Decimal terimi, genellikle ikili (binary) sayı sisteminin, ondalıklı (decimal) biçime çevrilmesi veya tam tersinin yapılması işlemlerini ifade etmek için kullanılır. Yani, bir sayının ikili sayı sistemindeki değeri, ondalıklı sayı sistemine dönüştürülür veya tam tersi. Bu dönüşümler, özellikle dijital bilgisayarların ve elektronik cihazların verileri işlemekte kullandığı temel matematiksel hesaplamalar arasındadır.

Örneğin, 1011 binary sayısını decimal sayıya dönüştürmek için her basamağın değerini, 2’nin kuvvetleriyle çarparız:

- 1 × (2^3) = 8

- 0 × (2^2) = 0

- 1 × (2^1) = 2

- 1 × (2^0) = 1

Bu durumda, 1011 binary sayısı, 8 + 0 + 2 + 1 = 11 decimal sayısına eşittir.

Binary Decimal Dönüşümü Nasıl Yapılır?

Binary’den Decimal’e dönüşüm, her bir binary basamağının (bit) değerini 2’nin kuvvetiyle çarpmak ve bu değerleri toplamak şeklinde yapılır. Decimal’den Binary’e dönüşümde ise, verilen decimal sayısının 2’ye bölünmesi ve kalanın not edilmesi işlemi tekrarlanır. Bu dönüşüm adımları daha derinlemesine incelendiğinde şöyle açıklanabilir:

1. **Binary’den Decimal’e Dönüşüm**:

- Her binary basamağın (bit) 2’nin kuvvetine karşılık geldiğini hatırlayarak, ilgili sayıyı toplarsınız.

- Örneğin, 1101 binary sayısını decimal’e dönüştürmek için:

- 1 × (2^3) = 8

- 1 × (2^2) = 4

- 0 × (2^1) = 0

- 1 × (2^0) = 1

- 8 + 4 + 0 + 1 = 13, bu da 1101 binary sayısının decimal karşılığıdır.

2. **Decimal’den Binary’e Dönüşüm**:

- Decimal sayısını 2’ye bölüp kalanları yazarak ilerlersiniz.

- Örneğin, 13 decimal sayısını binary’e dönüştürmek için:

- 13 ÷ 2 = 6 kalan 1

- 6 ÷ 2 = 3 kalan 0

- 3 ÷ 2 = 1 kalan 1

- 1 ÷ 2 = 0 kalan 1

- Kalanları tersten yazarsak: 1101. Yani, 13 decimal sayısının binary karşılığı 1101’dir.

Binary Decimal Hangi Alanlarda Kullanılır?

Binary Decimal dönüşümleri, dijital sistemlerin ve bilgisayar bilimlerinin temel bileşenlerindendir. Bilgisayarlar, dijital cihazlar ve iletişim sistemlerinde bu dönüşümler sıkça kullanılır. Bu dönüşümler sayesinde, bilgisayarlar ve elektronik cihazlar verileri işleyebilir, saklayabilir ve iletebilir.

1. **Bilgisayar Programlaması**:

Programlama dillerinde, özellikle düşük seviyeli dillerde (örneğin, Assembly veya C) sayılar çoğunlukla binary formatta temsil edilir. Bu sayede bilgisayarın donanımına daha yakın çalışılabilir.

2. **Veri Depolama ve İletişimi**:

Dijital veri depolama cihazlarında (örneğin, sabit diskler, SSD'ler) veriler ikili formatta saklanır. Bu, bilgilerin hızlı ve verimli bir şekilde erişilmesini sağlar.

3. **Ağ İletişimi**:

Veri iletimi sırasında veriler, her iki sayı sistemine de dönüşebilir. Örneğin, bir ağdaki cihazlar arasında verilerin binary formatta gönderilmesi, iletimde veri kaybını azaltır ve hızlı iletişim sağlar.

4. **Elektronik Devreler**:

Dijital elektronik devreler, binary sayı sistemini kullanarak çeşitli işlemleri gerçekleştirir. Bu devreler, mantık kapıları ve flip-floplar gibi bileşenlerle çalışarak verileri ikili biçimde işler.

Binary Decimal Dönüşümlerinin Önemi

Binary Decimal dönüşümleri, dijital teknolojinin temel taşlarından biridir. Bu dönüşümler sayesinde bilgisayarlar, işlemciler ve diğer dijital cihazlar yüksek hızda veri işleyebilir. Ayrıca, bu dönüşümler, dijital sistemlerin daha verimli çalışmasına yardımcı olur. Birçok farklı alanda, özellikle bilgi işlem ve elektronik mühendisliğinde bu dönüşümler günlük hayatın bir parçasıdır.

Özellikle modern işlemciler, verileri binary formatında işlerken, bu verilerin anlamlı hale gelmesi için decimal veya başka formatlara dönüştürülmesi gerekebilir. Bu dönüşümler de kullanıcıların verileri daha kolay anlamasına yardımcı olur.

Sonuç

Binary Decimal terimi, ikili (binary) ve ondalıklı (decimal) sayı sistemlerinin dönüşümünü ifade eder. Bilgisayarlar ve dijital cihazlar, bu dönüşümleri kullanarak verileri işler ve iletir. Her iki sistem arasındaki dönüşüm, dijital teknolojilerin ve bilgisayar bilimlerinin temelini oluşturur. Binary Decimal dönüşümleri, hem yazılım hem de donanım alanında kritik bir rol oynar ve dijital dünyadaki her türlü hesaplama için önemlidir.